Την τραγική επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης στην Ελλάδα τα χρόνια
της κρίσης (2010-2013) καταγράφει η Ελληνική Στατιστική Αρχή στην Έρευνα
Εισοδήματος και Συνθηκών Διαβίωσης των Νοικοκυριών, έτους 2013.
Πλέον,
ξεπερνά το 20% το ποσοστό του πληθυσμού που στερείται βασικά αγαθά και
υπηρεσίες. Σημειώνεται δε ότι υλικές στερήσεις αντιμετωπίζει και μέρος
του μη φτωχού πληθυσμού.
Βέβαια για τους φτωχούς τα συμπεράσματα
είναι σοκαριστικά με το 40% να στερούνται βασικά ήδη διατροφής και το
50% να μην έχει θέρμανση.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία που
ανακοινώθηκαν από την ΕΛΣΤΑΤ από το 2010 ως το 2013 καταγράφεται σαφής
επιδείνωση των συνθηκών διαβίωσης των Ελλήνων, με το ποσοστό του
πληθυσμού που λόγω οικονομικών δυσκολιών στερείται βασικά αγαθά και
υπηρεσίες να έχει αυξηθεί σε 20,3% το 2013, ενώ το ποσοστό αυτό ήταν
19,5% το 2012, 15,2% το 2011, και 11,6% το 2010.
Η αύξηση αυτή είναι μεγαλύτερη στα άτομα ηλικίας έως 64 ετών, από ότι στα άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω.
Στερήσεις και για το μη φτωχό πληθυσμό
Από
τη μελέτη των δεικτών για τις συνθήκες διαβίωσης του πληθυσμού της
Χώρας προκύπτει δε ότι η στέρηση βασικών αγαθών και υπηρεσιών (δυσκολία
ικανοποίησης έκτακτων οικονομικών αναγκών, αδυναμία κάλυψης εξόδων για
διακοπές μίας εβδομάδας το χρόνο, αδυναμία διατροφής που να περιλαμβάνει
κάθε δεύτερη ημέρα κοτόπουλο, κρέας ή ψάρι, αδυναμία πληρωμής για
ικανοποιητική θέρμανση της κατοικίας, έλλειψη βασικών αγαθών όπως
πλυντήριο ρούχων, έγχρωμη τηλεόραση, τηλέφωνο ή αυτοκίνητο, αδυναμία
αποπληρωμής δανείων ή αγορών με δόσεις, δυσκολίες στην πληρωμή πάγιων
λογαριασμών), δεν αφορά μόνο το φτωχό πληθυσμό αλλά και μέρος του μη
φτωχού πληθυσμού.
Πιο αναλυτικά, υλική στέρηση αντιμετωπίζουν τα
άτομα που στερούνται τεσσάρων τουλάχιστον βασικών αγαθών και υπηρεσιών
από το σύνολο των εννέα που είναι:
Δυσκολίες ανταπόκρισης
πληρωμής πάγιων λογαριασμών (ενοίκιο ή δόση δανείου, λογαριασμοί ΔΔΕΗ,
ΕΥΔΑΠ, φυσικού αερίου κλπ., δόσεις πιστωτικών καρτών, ή δόσεις δανείου
για οικοσκευή, διακοπές κλπ. Ή στεγαστικό δάνειο)
Οικονομική αδυναμία μίας εβδομάδας διακοπών
Οικονομική αδυναμία για διατροφή που να περιλαμβάνει κάθε δεύτερη μέρα κοτόπουλο κρέας, ψάρι ή λαχανικά ίσης θρεπτικής αξίας
Οικονομική αδυναμία για αντιμετώπιση έκτακτων, αλλά αναγκαίων δαπανών περίπου 550 ευρώ
Οικονομική αδυναμία για τηλέφωνο (σταθερό ή κινητό)
Οικονομική αδυναμία για έγχρωμη τηλεόραση
Οικονομική αδυναμία για πλυντήριο ρούχων
Οικονομική αδυναμία για ΙΧ επιβατηγό
Οικονομική αδυναμία για ικανοποιητική θέρμανση
Από
το ποσοστό του πληθυσμού που αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες, οι 2
στους 10 στερούνται τουλάχιστον τα 4 από τα 9 βασικά αγαθά, ενώ η αύξηση
αυτή είναι μεγαλύτερη σε άτομα ηλικίας έως 64 ετών.
Παράλληλα η έρευνα αποκαλύπτει μεγάλη δυσκολία κάλυψης βασικών αγαθών και υπηρεσιών.
Τα σοκαριστικά συμπεράσματα
Διατροφή:
το 41,5% του φτωχού πληθυσμού δηλώνει ότι στερείται διατροφής που
περιλαμβάνει κάθε δεύτερη ημέρα κοτόπουλο, κρέας, ψάρι ή λαχανικά ίσης
θρεπτικής αξίας, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό του μη φτωχού πληθυσμού
εκτιμάται σε 4,7%.
Αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών: Το 79,1% του
φτωχού πληθυσμού και το 39,1% του μη φτωχού δηλώνει οικονομική δυσκολία
να αντιμετωπίσει έκτακτες, αλλά αναγκαίες δαπάνες ύψους περίπου 550
ευρώ.
Αδυναμία ικανοποιητικής θέρμανσης: το ποσοστό του συνολικού
πληθυσμού που δηλώνει οικονομική αδυναμία να έχει ικανοποιητική
θέρμανση ανέρχεται σε 29,4% ενώ είναι 48,6% για το φτωχό πληθυσμό και
24,3% για το μη φτωχό πληθυσμό.
Δαπάνες στέγασης: Το 37,4% του μη
φτωχού πληθυσμού δηλώνει ότι επιβαρύνεται πάρα πολύ από τις συνολικές
δαπάνες στέγασης, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για το φτωχό πληθυσμό
εκτιμάται σε 60,3%.
Το 36,8% του πληθυσμού που έχει λάβει
καταναλωτικό δάνειο για αγορά αγαθών και υπηρεσιών, δηλώνει ότι
δυσκολεύεται πάρα πολύ στην αποπληρωμή αυτού ή των δόσεων.
Πάγια
έξοδα (φως, νερό, τηλέφωνο): το 57,9% του φτωχού πληθυσμού δηλώνει
δυσκολία στην πληρωμή πάγιων λογαριασμών εγκαίρως, όπως αυτών του
ηλεκτρικού ρεύματος, του νερού, του φυσικού αερίου, κλπ.
Αντιμετώπιση
συνήθων αναγκών: Το 59% του φτωχού πληθυσμού αναφέρει μεγάλη δυσκολία
στην αντιμετώπιση των συνήθων αναγκών του με το συνολικό μηνιαίο ή
εβδομαδιαίο εισόδημά του.
ΙΧ & ηλεκτρονικός υπολογιστής: το
22,8% του φτωχού πληθυσμού, το 9% του μη φτωχού πληθυσμού και το 11,9%
του συνολικού πληθυσμού δε διαθέτουν ΙΧ επιβατηγό αυτοκίνητο, ενώ το
18,1% των φτωχών νοικοκυριών, το 9,4% των μη φτωχών και το 11,3% του
συνόλου των νοικοκυριών δε διαθέτουν προσωπικό ηλεκτρονικό υπολογιστή,
αν και το χρειάζονται, λόγω οικονομικής αδυναμίας.
Αξίζει να
σημειωθεί ότι το ελάχιστο μέσο καθαρό μηνιαίο εισόδημα για την
αντιμετώπιση των αναγκών των νοικοκυριών της Χώρας ανέρχεται, κατά
δήλωσή τους, σε 1.784 ευρώ. Τα φτωχά νοικοκυριά χρειάζονται 1.428 ευρώ,
ενώ τα μη φτωχά νοικοκυριά 1.879 ευρώ.
Ο πληθυσμός που
αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες με αποτέλεσμα να στερείται,
τουλάχιστον 4 από τα 9 βασικά αγαθά και υπηρεσίες που προαναφέρθηκαν
(ηλικιακά) είναι:
23,3% των παιδιών ηλικίας κάτω των 18 ετών
35,2% του πληθυσμού ηλικίας 18 έως 59 ετών που έχει ολοκληρώσει την πρωτοβάθμια εκπαίδευση
21,6% του πληθυσμού ηλικίας 18 έως 64 ετών
9,4% του πληθυσμού ηλικίας 18 έως 59 ετών που έχει ολοκληρώσει την τριτοβάθμια εκπαίδευση
13,7% του πληθυσμού ηλικίας 65 ετών και άνω
15,0% γυναίκες ηλικίας 65 ετών και άνω
12,1% άνδρες ηλικίας 65 ετών και άνω.
Ο μέσος όρος αγαθών και υπηρεσιών που στερείται το σύνολο των νοικοκυριών, από τις 9 συνολικά, εκτιμάται σε 3,7.
Κατά καθεστώς ιδιοκτησίας, τα νοικοκυριά που αντιμετωπίζουν έλλειψη βασικών ανέσεων στην κύρια κατοικία κατατάσσονται ως εξής: 3,7% των νοικοκυριών με ιδιόκτητη κατοικία με οικονομικές υποχρεώσεις (δάνειο, υποθήκη, κλπ.)
6,7% των νοικοκυριών με ιδιόκτητη κατοικία χωρίς οικονομικές υποχρεώσεις (δάνειο, υποθήκη, κλπ.)
9,9% σε ενοικιασμένη κατοικία
9,6% σε παραχωρημένη δωρεάν κατοικία
Το
ποσοστό του πληθυσμού που διαβιεί σε κατοικία με στενότητα χώρου
ανέρχεται σε 27,3% για το σύνολο του πληθυσμού, σε 22,9% για τον μη
φτωχό πληθυσμό και σε 42,0% για τον φτωχό πληθυσμό.
